Tentoonstelling Unsung Heroes

 

De tijdelijke tentoonstelling Unsung Heroes die ik bezocht in de Kazerne Dossin in Mechelen, kwam tot stand door een samenwerking van de bekende fotograaf Denis Rouvre met de NGO Dokters van de wereld. De fotograaf trok in het zog van deze humanitaire organisatie een jaar lang de wereld rond met als doel de onzichtbare heldinnen op de gevoelige plaat vast te leggen.

Het was vanuit  een nieuwsgierigheid naar de diepere verhalen achter portretten van vrouwen uit diverse landen en de hierbij aangekaarte  wereldproblematieken dat ik deze tentoonstelling bezocht. Mijn bewondering voor fotografie als kunstvorm is ook groot. Er schuilt immers een grote waarheid achter het cliché dat een beeld vaak meer zegt dan duizend woorden. Ook het feit dat de medische component hier sterk verweven is met het artistieke aspect wekte mijn belangstelling. 

De tentoonstelling bestaat uit 50 portretten en getuigenissen van vrouwen die voor het eerst vertellen over hun strijd tegen seksueel geweld en stigmatisering omwille van hun geaardheid of gender.

De fotograaf omschrijft zijn tentoonstelling als een ode aan de taaie vrouw die in de schaduw leeft en een dagelijkse strijd voert voor meer rechtvaardigheid, meer waardigheid en meer gelijkheid. Samen met de organisatie Dokters van de wereld geeft de fotograaf deze vrouwen een stem en een gezicht.

“De afgelopen dertig jaar heb ik veel vrouwen gefotografeerd, vaak gestileerde en glamoureuze foto’s. Voor dit project portretteerde ik vrouwen in al hun puurheid, inclusief de blauwe plekken en littekens op hun huid. De Unsung Heroes die ik heb ontmoet, treden vanuit de schaduw in het licht ,  kijken recht in de camera en vertellen over hun kracht om steeds weer op te staan en te blijven vechten.”  
        - Denis Rouvre, fotograaf. 

Deze expositie laat niet onberoerd, ze grijpt letterlijk bij de keel. De zeer aangrijpende verhalen die achter de prachtige foto’s schuilgaan, vertellen een rauwe werkelijkheid die vaak moeilijk te vatten is. De vrouwen vertellen op een heel eerlijke en open manier wat hen is overkomen en hoe ze uit het verschrikkelijke dal zijn geklommen. Vaak speelt binnen de verhalen  dokter en Nobelprijswinnaar Denis Mukwege een hoofdrol. Deze Congolese arts en voorvechter van vrouwenrechten is reeds jarenlang verbonden aan Dokters van de wereld.

Hopelijk komt er een extra verlenging van deze tentoonstelling, want een bezoek is werkelijk een aanrader. Elk van deze schrijnende verhalen slaat met verstomming en verontwaardiging. Het doet je beseffen dat de kansen die je in je leven krijgt, in hoge mate afhankelijk zijn van de plaats waar je bent geboren. Het doet je ook beseffen dat hulporganisaties zoals Dokters van de wereld, die hoop en hulp bieden een absolute must zijn.  

Op de vraag of deze tentoonstelling geschikt is voor een jeugdig publiek dien ik het antwoord in het midden te laten. Enerzijds vind ik dat jongeren zich bewust moeten worden van wat er zich elders in de wereld afspeelt en dat zo’n gruweldaden of harde feiten bestaan. Anderzijds is het moeilijk te voorspellen hoe de individuele jongere zal reageren op de onverbloemde, harde en rauwe verhalen.  Begeleiding en duiding voor- en achteraf zijn hier toch wel noodzakelijk.

Deze tentoonstelling geeft je met zekerheid voldoende stof tot nadenken over de wereld waarin we leven.  De kracht die uitgaat van de foto’s en de verhalen erachter doet je beseffen hoe sterk deze vrouwen zijn. Ook geeft een bezoek aan deze expositie inzicht in de belangrijke rol die organisaties zoals  Dokters van de wereld kunnen spelen.

Ten slotte bewijst deze expositie dat cultuur een zeer geschikt tool is voor het aankaarten en bespreekbaar maken van belangrijke wereldproblemen. Zo’n initiatieven zijn uiteraard alleen maar toe te juichen.